Kamuda Açık Kaynak Kodlu Yazılım Kullanımı Genelgesi

Volkan Gazioglu
2 min readJan 9, 2024

--

30 yıllık kariyerimin en üzücü günlerinden birisi dün gece yayınlanan Cumhurbaşkanlığı “Kamuda Açık Kaynak Kodlu Yazılım Kullanımı” genelgesi ile oldu. Bu genelgeye sevinen “açık yazılım destekçileri” olduğunu görünce üzüntüm daha da katlandı.

Açık yazılım konusunu salt bir tasarruf aracı şeklinde ortaya atmak ona yapılacak en büyük haksızlıktır. Açık yazılımda konuya sadece “sahip olma” değil (TCO), “değer” (TVO) gözüyle bakılmalıdır. Hele bizim gibi arafta kalmış, “yerli ve milli” diye çırpınan, “tam bağımsız Türkiye” diye bağıran, milli teknoloji hamlesi”nde umut bulmuş bir ülkeye bu yapılmaz.

Açık yazılım demek, ekranlardaki kriptik satırlar manzumesi demek değildir, bir ruhtur, bir paradigmadır. Bu nedenle ki yıllarca; “komunizm” ve “kanser” gibi benzetmelerle, emperyalist güçlerin düşmanı olmuştur.

Sen bu ruhu göğsünde taşımıyorsan, neferlerini yetiştirmemişsen, oluşturduğun açık kaynağa dönüşüm sürecin tasarruf değil, zarar getirecektir. Düşen vergi gelirleri, dönüşümde yaşanan ekstra harcamalar = zarar.

Nefer demişken, çocuklarımızın eline daha doğar doğmaz ürün ve hizmetleri neredeyse bedavaya verip (onları alıştıran) bir sistem var ve buna hala göz yumuluyor. Açık kaynakçıları zaten hep küstürmüşüz, kaçırmışız. Teknoloji mağazalarında bilgisayarların neredeyse hepsinin üstünde tek bir işletim sisteminin adı yapışık durumda. Sorsan “adil rekabet” savunucusuyuz derler.

Üretici bağımlılığı, metazorik yollarla aşılmaz, üreterek aşılır. İyilerle rekabet edilerek aşılır. Kapalı kaynak kodu kullanma diyerek onların da pazarından çekilmesine yol açarsın. Önemli olan iyiyi deneyimlemen, iyiye alışman, iyiyi umman ve günün birinde onu yakalayıp geçmendir. Açık kaynak ekonomisini bilmek lazım.

Açık yazılımın güvenlik doktrinlerini anlayamamış olmak zaten milli güvenlik çatısı altında anılan kurumlarımızın bu süreçten hariç tutulmasıyla açıkça ortaya çıkan bir çelişki olarak karşımızda duruyor. Yani bu kurumlarımız kapalı kaynak kodları olan yazılımları güvenle! kullanabilirler.

Neyse çok anlattım, bu kadarına gerek yok aslında, zaten 3. ve 4. maddeler istemeyenin yine yoluna devam etmesini sağlayabilecek “kılıf” maddeler. Açık kaynak numarası yapan şirketler ile Türkiye’de 3–5 yazılımcı ile “enter” tuşunun rengini değiştirip özelleştiren firmalar yine bize “hello” diyecekler.

Eğer devlet ciddiyetine yaraşır, profesyonelce bir yaklaşım umuyorsak, açık kaynak konusunda bu güne kadar ne yapılmış rakamlar ve gerçekler (facts and figures) ortaya konulsun, genelge ile uygulanacak strateji ve plan açıklansın. Ayrıca 9 ay sonra toplanacak raporlar sonucu ve uygulama sonrası bilanço açıklansın.

Tüm bu eleştirilerime rağmen, bu genelgenin yayınlanması için çaba gösteren herkese teşekkür ederim. Açık kaynak ruhu zaten eleştirilerden beslenir.

Bu konuda acil bir konferans düzenlenmeli.

Açık kaynak dostlarımı bu paylaşımı beğenmeye ve paylaşmaya davet ediyorum, kendim için değil, açık kaynak için, teşekkür ederim.

“Bu ne hayal ve ne gaflettir! Hayır paşalar hayır, hayır, beyefendiler hayır, hayır, hayır hanımefendiler hayır, manda yok, Ya istiklal ya ölüm var.” #milliteknolojihamlesi

--

--