“Log in”, “Log out”, “Log” tutma deyimleri nereden geliyor?

Yelkenli gemiler çok eskilerden hızlarını nasıl belirlerlerdi biliyor musunuz?

Her 47 feet 3 inç’te bir düğüm atılmış bir halata bağlı adına log denilen “kütük” kıç tarafından atılır, 28 saniyeye ayarlı bir kum saati süresince elinden kayan düğüm sayısını hesaplayan denizci böylece hızı hesaplayabilirdi. Bu da bir saatte katedilen deniz miliydi.

Seyir süresince her yarım saatte bir yapılan bu işlem de “log” defterine kaydedilirdi. Neredeydik, pusulaya göre hangi yöne gidiyorduk, ne kadar yol kat ediyorduk ve hangi hızda gidiyorduk? Denizciler bilir, bir sekstant kullanarak konum hesaplamanın bir yedek veya doğrulayıcı yöntemi.

Log kelimesi nereden geliyor diye sormayın, dilbilimci değilim, antik Norveç dillerine kadar uzanıyormuş.

Sonra, diğer bilgileri eklemeye başladılar: Geçen gemiler, gemideki olaylar, korsan saldırıları…

Bu kullanım diğer endüstrilere de yayıldı. Muhafızlar, binaya giren ve çıkan tüm kişilerin bir “log”unu tutmaya başladılar.

Bilişim endüstrisi de bundan nasibini aldı. 60'lı yıllarda CTSS ile artık bilgisayarlar birden fazla kişinin aynı anda (zaman paylaşımı) kullanımına imkan vermeye başladığında tahmin edin ne oldu? Evet, giren çıkanların kaydının tutulması gerekti. Log in, Log out.

Günümüzde bilgisayar sistemleri; türlü türlü loglar tutuyorlar. Loglama bile başlı başına bir alan.

Şimdilerde “Sign in”, “Sign out” yani “oturum açma”, “kapama” tabirleri de yaygınlaştı. Ama log tutma tabiri kolay kolay değişecek gibi gözükmüyor.

Şimdi siz bu makaleyi okurken, kendi cihazınızdan LinkedIn sunucularına kadar giden yolda ne loglar tutuldu bir bilseniz makaleyi bile okumak istemezdiniz. Çevreci birisi olarak 1 depo mazot yakmaya eşdeğerdir diye bir atmasyon yapayım da ilgi çeksin.

Tabi bir de bu dünyadaki loglarımız var, Allah affetsin.